De strijd om Pokémon |
|
Pokémon - het spel, de film, de tv-serie, de internetsites - is een wereld van kinderen waar
volwassenen vaak weinig van begrijpen. Volgens de een zit er een gevaarlijke ideologie achter,
volgens de ander maakt Pokémon kinderen creatief.
okémon (enkevoud én meervoud) zijn Pocket Monster-wezens die veel van dieren weghebben. Je kunt ze verzamelen en vervolgens tegen elkaar laten vechten. Dat kan met kaartjes. waarop ze afgebeeld staan, of door twee spelcomputers (gameboys) aan elkaar te koppelen. Je speelt het spel met z'n tweeën: wie zijn Pokémon het slimst inzet en goed gebruik maakt van hun energie, wint. Het ene monstertje heeft bijvoorbeeld als energie 'water', het andere 'vuur'. Die moet je natuurlijk niet tegen elkaar laten vechten, want water en vuur, dat wil niet samen. TEKST: MARGOT C. BERENDS Een Pokémon kan ook nog evolueren. Zijn aanvallen worden daardoor sterker en hij zal eerder winnen. In de tekenfilmserie (vlak vóór en vlak ná schooltijd op tv) en in de bioscoopfilm speelt een gewoon jongetje, Ash genaamd, de hoofdrol. Hij verzamelt Pokémon en bewaart ze in balletjes. Nu en dan gooit hij een balletje naar een tegenstander, de Pokémon breekt eruit en het gevecht kan beginnen. Al verzamelend, spelend, film en televisiekijkend en internettend worden kinderen bevangen door een mooie droom: ook zij willen de grootste Pokémonmeester worden, net als Ash.
VEEL KINDEREN zijn zó fanatiek, dat ouders en leerkrachten er helemaal gek van worden. Sommige ouders verbieden hun kinderen tijdens de maaltijd over Pokémon te praten, en nogal wat scholen hebben aangekondigd na de zomervakantie geen Pokémonkaarten meer in het klaslokaal toe te laten.
IN AMERIKA is op internet naar aanleiding van een artikel van televisiedominee Brett Peterson een felle discussie losgebarsten. Volgens Peterson is Pokémon beïnvloed door het boeddhisme, het hindoeïsme, het Egyptisch Dodenboek, het taoïsme en nog een heel rijtje heidense godsdiensten.
"Dat Pokémon op een Japanse godsdienst is gebaseerd is toch mooi?"
Van alle geruchten over de godsdienstige achtergrond van Pokémon lijkt alleen de veronderstelling te kloppen dat de pocketmonstertjes iets weg hebben van de mythische dieren uit het Japanse shinto-geloof. DIRECTEUR JOOP HAVERRORT, van de katholieke Nijmeegse Jenaplanschool De Lanteerne vindt de reactie van sommige scholen en ouders om Pokémon te verbieden 'rigide'. Hij erkent dat het verschijnsel wel enige begeleiding vraagt. "Maar moderne opvoeders zouden juist moeten inspringen op zulke nieuwe tendensen. Opvoeden doe je vanuit het referentiekader van het kind, en dus moet je je verdiepen in hun wereld. En kijk ook eens naar de kansen die zo'n nieuw spel biedt. Kinderen leren handelen, zoals ze dat vroeger met knikkers leerden. Ze worden creatief: ze spelen de figuren uit Pokémon na. En het spel gaat terug op oude oermythes, namelijk over de strijd tussen goed en kwaad. Klassieke verhalen, hele exodusverhalen zelfs komen erin voor. Dat Pokémon op een Japanse godsdienst is gebaseerd is toch mooi? Een prima uitgangspunt voor een interreligieus gesprek!"
Voor alle volwassenen die helemaal niets van de Pokémonrage snappen, is nu een handig boekje verschenen: Pokémon, gids voor ouders, geschreven door kinderboekenschrijver en -illustrator Daan Remmerts de Vries.
REMMERTS DE VRIES gelooft niet dat het spel de agressie bevordert. "Pokémon is om te beginnen lang niet zo meedogenloos als bijvoorbeeld Tom en Jerry. Pokémon doden elkaar niet; ze maken elkaar alleen maar bewusteloos en daarna komen ze weer tot leven. Wat kinderen roepen en naspelen doet misschien agressief aan, maar ik vind het juist goed als ze op deze manier hun agressie kwijt kunnen. Wel worden kinderen hebberig van Pokémon, maar dat moet niet verward worden met de agressie waarmee dat soms gepaard gaat. Wie zich agressief gedraagt, was het anders ook wel geweest."
"Die beestjes doen niets anders dan elkaar doden"
Maar als in het verhaal een nieuwe weg wordt aangelegd, wordt die even hard bejubeld. En niemand vraagt zich af hoe het voor een dier is om de hele tijd in zo'n 'pokébal' te moeten zitten en te vechten. Kinderen zitten bij dit spel binnen achter hun computer en verkeren in een eindige wereld, zonder verrassingen. En dat terwijl de echte natuur, buiten, zo óneindig is.
Daan Remmerts de Vries: Pokémon, gids voor ouders (uitgeverij Elzenga, Amsterdam, 79 blz., Margot C. Berends is journalist. |