Vooraf
De entree account voor Teleblik fragmenten is via hellighart@edith.nl op te vragen.
Projectlijn A
Les 1
Vooraf
Inleiding
- Vervanging tekst: Aanvang les (dag later!). Leerkracht: ‘Stel: Je hebt een prijs in de lotto gewonnen van € 100 Wat zou je met dit geld doen? Je moet het geld uitgeven’. De bestedingsmogelijkheden staan vermeld op een bestedingsformulier (werkblad 1A.2) dat nu wordt uitgedeeld. Elk kind mag maximaal € 100 uitgeven. Een voorbeeld: 1 konijn, 1 paar inline skates en € 40 Unicef = € 100. De keuzemogelijkheden eventueel aanpassen aan de belangstellingswereld binnen de groep. Het werkt motiverend wanneer u als leerkracht meedoet.
- Nieuw bestedingsformulier 1A.2
Zoekproces
Verwerkingsopdrachten
- Extra opdracht 1: De kinderen maken, gebruik makend van werkblad 1A.3, een rap met als titel ‘Hebben en Zijn’. Op http://www.apeldoorn-onderwijs.nl/rap/ zijn rapritmes te beluisteren.
Voor werkblad 1A.3 klik hier
- Extra opdracht 2: De kinderen zoeken (in groepjes) op YouTube een lied over het thema van de les dat hen aanspreekt en presenteren dit aan de groep.
Les 2
Inleiding
Alternatief: U houdt een confronterende inleiding waarin u schetst dat Kerstmis eigenlijk maar een vreemd feest is. U laat
het filmpje zien van een column van André Manuel en/of laat de kinderen op de volgende stellingen reageren (zie projectmap)
Zoekproces
De kinderen reageren op het filmpje/stellingen uit de inleiding. Mogelijke vragen/aandachtspunten voor een vervolggesprek:
- Zij vertellen hoe zij het Kerstfeest beleven. Wat doen zij thuis? Is het voor hen meer een (licht)feest ‘van buiten’ of ‘van binnen? Voor een (licht)feest van buiten kunnen twee typerende filmpjes worden gebruikt:
- Voor een (licht)feest ‘van binnen’ kunnen de volgende filmpjes gebruikt worden:
Overige beeldfragmenten die wellicht gebruikt kunnen worden:
- Ook niet gelovigen vieren kerst’
Over de hele wereld wordt Kerstmis gevierd. Met kerst vieren we de geboorte van Jezus Christus, ongeveer 2000 jaar geleden. Jezus Christus was een bijzonder iemand die veel volgelingen kreeg, de christenen. Veel mensen gaan met Kerstmis naar de kerk. Kerst is een feest met veel symbolen: De kerstboom herinnert aan het eeuwige leven van Jezus Christus omdat deze boom altijd groen blijft. De kerststal staat symbool voor het verhaal over de geboorte van Jezus Christus. De kerstman heeft niets te maken met de geboorte van Jezus Christus. Hij stamt af van Sinterklaas. Nederlanders die jaren geleden naar Amerika verhuisden, vertelden over Sinterklaas. De Amerikanen hebben hier hun eigen versie van gemaakt.
Kerst is ook een feest van gezellig samen zijn met familie en vrienden. Kinderen vertellen over hun idee bij Kerstmis
- Kerst: rituelen en symbolen
Met Kerst maken de Christenen sfeer in huis omdat het buiten donker is. De kerstboom wordt in de kamer gezet en versierd. Soms staat er een kerststal onder de boom. Kerst heeft verschillende symbolen
- Kerstmis op Barbados
- Herkomst van de kerstboom
- Advent, wachten op het licht
- Wat vinden jongeren belangrijk met kerst?:
In dit fragment vertellen jongeren wat zij belangrijk vinden aan Kerstmis. Belangrijk vinden zij dat er even geen oorlog is, het gezang in de kerk en het diner met de familie. Het leukste is het wanneer er sneeuw ligt met Kerstmis want dan zijn de lichtjes in het donker erg mooi.
Verwerkingsopdrachten
Voor de verwerkingsopdracht kan gebruik worden gemaakt van nieuwe werk- en informatiebladen. Als extra lichtfeest is het boeddhistische ‘Loi Krathong’ opgenomen.
Les 3
Geen verwijzingen
Les 4
Inleiding
Zoekproces
In plaats van het verhaal van ‘Koning Lex en Engel’ kan een van de volgende beeldfragmenten worden gekozen:
- Engel als boodschapper van God: Jibril
- Klokhuisuitzending over het thema ‘engelen’
- Dezelfde klokhuisuitzending over het thema ‘engelen’, maar nu in drie delen
Mogelijke vragen voor een gesprek:
- Vragen over de inhoud van de fragmenten: Wat zie je? Wat valt je op?
- Vragen naar aanleiding van de fragmenten
- De fotograaf heeft een heel duidelijk beeld over hoe een engel eruit moet zien. Heb jij dat ook en kun je dat omschrijven?
- Engelen worden omschreven als ‘boodschappers (van God) tussen hemel en aarde’, maar ook als ‘symbool van het goede en mooie’). In welke van deze omschrijvingen herken jij je wel/niet? Waarom? Geef een omschrijving van jouw beeld
- Kun/mag je mensen in je omgeving engelen noemen? Ken je zelf mensen (in je omgeving) die (wel eens) een engel zijn?
- Kun je André Manuel (les 2) of de kunstenaar met het doosje (les 3) als engel zien? Waarom wel/niet?
- Zie je jezelf ook (wel eens) als engel? Waarom wel/niet?
- Vinden jullie dat een engel bij lichtfeesten hoort? Waarom wel/niet?
Voor nadere informatie over het thema ‘Engelen’ wordt verwezen naar hier
Projectlijn B
Les 1
Inleiding
Les 2
Inleiding
Zie les 2A
Les 3
Zoekproces
De zoekopdracht rond geboorteverhalen kan ook middels internet:
Les 4
Inleiding
U start deze les met het laten zien van een reclamespotje, bijvoorbeeld
deze (0.00 – 2.00): meest irritante reclamespotjes van 2008. Actualisering is wenselijk. De kinderen krijgen de ruimte om kort te reageren
Zoekproces
- Nieuw werkblad 4B.1
- Tijdens het navolgende klassengesprek staan de kinderen stil bij de vraag door welke ster zich (willen)laten leiden, dit in het licht van Kerstmis of een ander lichtfeest: ‘de reclamester als oproep naar een niet ophoudende consumptie (HEBBEN) of de kerstster als oproep vrede en gerechtigheid (ZIJN)’.
De kinderen krijgen achtereenvolgens via het digibord vijf reclamespotjes te zien en geven op werkblad 4A.1 aan welk spotje het meest tot de verbeelding spreekt: ranking commercials.
Achtereenvolgens worden de volgende spotjes vertoond (actualisering is wenselijk):
Verwerkingsopdrachten
Extra verwerkingsopdrachten:
- De kinderen bedenken een lichtfeesten - actie/activiteit om hun steentje bij te dragen tot een meer betrokken samenleving. Voorbeeld: Ze bedenken en maken een reclame-spotje voor een goed doel/een buurtactie en plaatsen dit op YouTube.
De kinderen kunnen zich met deze actie/activiteit aansluiten bij de KidsSlinger. Voor inspirerende voorbeelden kan gezocht worden op bijvoorbeeld: http://www.slinger.nu/Slingerprogramma/KidsSlinger/kidsslingerscholen/Pages/default.aspx, http://www.slinger.nu/ of de link naar één van de slingersteden: Amsterdam, Rotterdam, Ridderkerk, Utrecht, Den Haag, Zwolle, Hengelo, Nijmegen (zie ook informatieblad 4A.1)
- De kinderen maken een verslag over de uitvoering van hun actie en omschrijven hierin met name wat voor een gevoel dat henzelf weer gaf. Gaf het hen verlichting of juist helemaal niet. Was er ook nog een verschil met voor de actie of na de actie (dachten ze nog voor de actie dat het een verzwaring zou zijn en gaf het hen na de actie toch een fijn gevoel?)
Projectlijn C
Les 1
Zoekproces
Les 2
Inleiding
- In plaats van het hindoestaanse lichtfeest Divali kan ook voor het boeddhistische lichtfeest Loi Krathong worden gekozen. Klik hier voor een nieuwe les
- In plaats van video/DVD fragment 6: http://web.teleblik.kennisnet.nl/tsr/player/po/fid/3758794.
Typering: Een week voor het Hindostaanse lichtjesfeest Divali wordt het hele huis gepoetst. Ook van binnen moet je schoon zijn, daarom wordt er vegetarisch gegeten. Divali is een gezinsfeest. Elk gezin heeft thuis een eigen Mandir, een kleine tempel. Samen wordt er een ‘puja’ gedaan, dit is een gebed voor Godin Lakshmi. Zij is de godin van rijkdom, geluk en voorspoed. Bij Divali zijn enkele gebedsrituelen. De mensen offeren zoetigheden en fruit aan God en ze steken ‘diya’s’ aan. Diya’s zijn een soort kaarsen en staan symbool voor de lampjes die men aanstak om Rama te verwelkomen. Ook nodigen de lampjes Godin Lakshmi uit om binnen te komen. Tijdens Divali wordt klassieke Indiase dans voorgedaan. In de dans wordt het verhaal van Divali uitgebeeld
- http://www.hetklokhuis.nl/klokhuisstreams/category.cfm?item=0696F75C-2A58-BF62-EFF96D4D65B8FEE5. Typering: een Klokhuisuitzending waarin een gezin bij de voorbereidingen op Divali en het vieren van het feest te zien zijn
- Een beeldversie van het verhaal van Rama en Sita. Via hebtlef.nl, actualisering zal een versie beschikbaar worden gesteld met Nederlandse ondertiteling. Deze tekst, die te vinden is op informatieblad 3C.2, kan ook worden voorgelezen/verteld.
- Het bestaande videofragment 6 zal binnenkort kunnen worden opgevraagd
Verwerkingsopdrachten
Aanvulling bij verwerkingsopdracht 1:
kookopdracht en maken van kaarsen (diya’s)
Voor de verwerkingsopdracht kan gebruik worden gemaakt van nieuwe werk- en informatiebladen. Als extra lichtfeest is het boeddhistische ‘Loi Krathong’ opgenomen.
Les 3
Geen verwijzingen
Les 4
Inleiding
Alternatieve opening: U opent de les met een YouTube fragment ‘
Niet-winkeldag op koopzondag’ of hier
. De kinderen reageren kort op het filmpje.
Zoekproces
- De kinderen bekijken via het digibord het You Tube filmpje ‘Waarom wil ik zoveel?’ van Dennis Roads. De tekst is te vinden op informatieblad 4C.1.
Mogelijke vragen:
- Welke boodschap wordt in de clip verbeeld/verwoord? Heeft deze boodschap iets te maken met die van Michael Jackson uit les 1? Licht toe.
- Hoe sta jij hier tegenover? Uitdiepen thema ‘consumptiemaatschappij’
- Bij positieve houding: wat zou jij dan achter je moeten laten/zou je niet meer willen/moeten doen?
- Verdieping middels een opdracht over Buy Nothing Day (zie werkblad 4C.2)
- Zou je ook een activiteit/actie willen bedenken en uitvoeren vergelijkbaar met Buy Nothing Day (of meedoen).
Om te bezien waar onze (persoonlijke) verantwoordelijkheid ligt/ mogelijkheden liggen kunt u een confronterend gesprek met de groep inzetten met als stelling:
- Ik vind dat met Kerstmis kerstbomen zonder kluit verboden moesten worden of
- Ik vind dat met Kerstmis geen kerstkaarten gestuurd moeten worden
(in navolging van een actie van de RABO bank in 1998). Reken eens uit hoeveel kaarten per gezin worden verstuurd met Kerstmis, dit x het aantal gezinnen in Nederland etc.
Via internet laten opzoeken welke mogelijkheden tot consuminderen hen het meest aanspreken.
- Bijgesteld zoekproces:
In het aansluitende klassengesprek onderzoeken de kinderen wat lichtfeesten te zeggen (zouden kunnen) hebben over het overmatig consumptiegedrag in de Westerse wereld. Als zoekontwerp is gekozen voor ‘Buy Nothing Day. Bovendien vragen zij zich af waar zij zelf staan in de bij deze dag horende oproep tot consuminderen (dit in het kader van burgerschap & duurzaamheid). Achtereenvolgens kunnen de volgende stappen worden ondernomen:
- De kinderen worden in groepjes verdeeld en elk groepje krijgt de opdracht om voor één lichtfeest uit te zoeken wat dit feest over een ‘Buy Nothing Day’ te vertellen zou hebben.
Afhankelijk van de samenstelling van de groep kan uit de volgende feesten worden gekozen: Loy Krathong (les 2), Divali (les 3), Chanoeka (les 3), Kerstmis (les 3), Mouloud (les 3)
Voor een mogelijke lichtfeesten activiteit/actie wordt verwezen naar de verwerkingsopdrachten. Ze kunnen zich in het kader van burgerschap/sociale cohesie of duurzaamheid met deze actie/activiteit aansluiten bij de KidsSlinger
Verwerkingsopdrachten
Extra opdrachten:
- Als groep gaan we, in navolging van de Shri Vishnu basisschool, een natuur- en milieuproject bedenken, opzetten (en eventueel mede uitvoeren): Afhankelijk van de reacties op de twee stellingen uit het zoekproces zou een actie hieraan kunnen worden gekoppeld (zie ook hier)
- Ook zouden de kinderen een verlate ‘Buy Nothing Day’ kunnen organiseren op school en in de buurt, hierbij gebruik makend van het ‘Buy Nothing Day’ formulier (werkblad 4C.1)
Projectlijn D
Les 1
Inleiding
U toont achtereenvolgens via het digibord:
Zoekproces
Aanvullende voorbeelden in beeld:
Verwerkingsopdrachten
Aanvullende opdrachten:
- De kinderen maken (in groepen) een ‘kinderrechten top vijf’ door de vijf meest aansprekende kinderrechten uit de clip ‘Kinderrechten’ (of hier) in de vorm van een poster te verwerken
- De kinderen bedenken in het kader van burgerschap een plan om actie te voeren voor kinderrechten en dingen mee naar een prijs tijdens het KidzWise Event op de jaarlijkse ‘Kinderrechtendag’. Dit plan krijgt lopende het project invulling.
De kinderen kunnen bijvoorbeeld een 'actie-e-mail' naar de FIFA keith.cooper@fifa.org) sturen waarin ze kenbaar maken (in hum beste engels) waarom bijvoorbeeld niet kinderen maar hun ouders voetballen voor een goed loon moeten maken
- De kinderen verdiepen zich in (de historie van) kinderarbeid/kinderrechten middels een on-line opdracht
Les 2
Inleiding
Vervanging inleiding:
Als inleiding borduurt u voort op de veelal uitzichtloze situatie van de voetbalstikkers door te stellen dat u benieuwd bent naar de reactie van de kinderen op een nu te tonen
beeldfragment (of
deze): een korte uiteenzetting van het hindoestaanse lichtfeest Divali. Enkele keren toont u tussendoor een foto van voetbalstikkers via het digibord (zie ook
informatieblad 2D.1)
Voor het Divalifeest is gekozen omdat veel kinderen in Pakistan in een hindoestaanse traditie staan. Vanwege de importantie van de Islam in Pakistan, hadden we ook kunnen kiezen voor het islamitische lichtfeest Mevlid Kandili (of Moeloed an-nabi (Marokkaans) of Milaad en-nabi (Surinaamse en Molukse moslims /feest ter gelegenheid van de geboorte van Mohammed).
De kinderen kunnen kort reageren.
De bedoeling is een eerste aanzet te geven tot de mogelijke betekenis(sen) van een (licht)feest in situaties van onrecht, onmacht, verdriet, etcetra.
Digibord verwijzingen bij de inleiding:
Verwerkingsopdrachten
Voor de verwerkingsopdracht kan gebruik worden gemaakt van nieuwe werk- en informatiebladen. Als extra lichtfeest is het boeddhistische ‘Loi Krathong’ opgenomen.
Les 3
Inleiding
Zoekproces
Video/DVD fragment 9 ‘Het geboorteverhaal van Jezus in de Islam, Emel Oner vertelt’: in ontwikkeling
Les 4
Inleiding
Zoekproces
Als mogelijk aanvullend motiverend zoekontwerp kijken de kinderen naar de clip ‘
Wat kan ik doen?’ van kinderen voor kinderen.
Songtekst
Verwerkingsopdrachten
Projectlijn E
Les 1
Inleiding
Zoekproces
Verwerkingsopdrachten
Opdracht 3: Beeldfragment ‘Iedereen’ van de Kast: in ontwikkeling.
Songtekst
Les 2
Geen verwijzingen
Les 3
Inleiding
Les 4
Inleiding
Zoekproces
Verwerkingsopdrachten