Project ‘Vallen en opstaan’

Vooraf

Projectlijn A

Projectlijn A is volledig herzien. Door hier te klikken verschijnt deze vernieuwde versie.

Les 1
Inleiding
Les 2
Inleiding
  • Uitleg ‘Stenen stapelen
  • Aanvullende uitleg is dat de grafsteen een herinnering is aan de goede daden van de overledene. Door daar een steentje aan toe te voegen, geven we aan dat wij daarop verder willen bouwen.
Les 3
Inleiding
Vervanging van video/DVD fragment 1: Klik hier en kies drie fragmenten die aansluiten bij de belevingswereld van de kinderen

Projectlijn B

Niet van toepassing

Projectlijn C

Les 1
Zoekproces
  • Alternatieve praatplaat: boom met twee gezichten: praatplaat werkblad 1C.2
  • Een weetje: De oudste nog levende boom ter wereld is 9550 jaar. De 9550 jarige oude boom is een spar. De naaldboom staat in Zweden. Onderzoekers hebben de ouderdom van de boom vastgesteld op basis van koolstof in het hout. De boom is bijna twee keer zo oud als een Amerikaanse den, die ongeveer 4500 jaar oud is, die daarvoor de oudste bekende boom was.
Les 2

Via deze link kan een vervangende les worden opgevraagd

Zoekproces
Aanvullingen ‘werken aan een palmpaasstok’

Palmpaasstok, een verkleinde Meiboom (christelijk). Als we de palmpaasstok of tak ontleden komen we de oude ‘Meiboom’ tegen. Het ronde rad van nu (brooddeeg) doet hieraan denken. Vroeger zat er bovenop de Meiboom een levende vogel als teken van vruchtbaarheid. Nu bevindt zich op de palmpaas een haan van brood. De Meiboom vroeger werd versierd met slingers, snoep en zuidvruchten. De palmpaas nu ook. Het is niet zo dat de Meiboom van vroeger nu de palmpaas is, maar er zijn overeenkomsten. Dit heeft ook te maken met de tijd waarin ze allebei gebruikt werden namelijk de lente. Via het digibord zijn op ‘hellighart.nl, project 17, projectlijn C, les 2C’ enkele foto’s van palmpasenstokken te vinden.

Via You Tube zijn enkele palmpasenfilmpjes op te vragen: Meer filmpjes zijn via hier op te vragen.
Les 3
Vooraf
Voorafgaand aan de les heeft u voor in het lokaal twee boomtakken (‘bomen’) gezet die enkele meters uit elkaar staan: een dode en een levende tak. Voor de levende tak kan ook de in de vorige les eventueel gemaakte Meiboom gebruikt worden (Meiboom als teken van vruchtbaarheid, nieuw leven). Een eventueel gemaakte palmpasenstok (les 2) wordt tussen beide takken ingezet. Gezien de lengte van de les is het wellicht wenselijk deze in tweeën te delen.
Inleiding
Alternatief: De les begint met het lezen van een krantenbericht waarin ene Lisette van B. haar verdriet kenbaar maakt over een door vandalen bewerkte boom: een dierbare boom verandert in een verdrietige boom. Het verhaal bij de foto is het volgende:

Bert's Boom bij de Galderse Meren is kapot, door vandalen bewerkt met een bijl en daarna omgetrokken. Daarmee is de nagedachtenis weggevaagd aan Bert H. de oprichter van de EHBO-post in het Bredase recreatiegebied, zegt zijn weduwe Lisette van B.
‘Waarom moet dit nou?’ De boom, een al behoorlijk volwassen catalpa, is bijna zes jaar geleden geplant, op 17 juli 2002, vijf dagen nadat Bert was overleden aan kanker. Naast de boom staat een steen met een korte, maar krachtige tekst, als herinnering aan Bert H.

http://www.remialkemade.nl/news/article_display?id=249018

Informatieblad 3C.1 wordt uitgedeeld of kan worden vertoond m.b.v. het digibord. De kinderen kunnen kort reageren.

Zoekproces
Bijstelling 1e deel lesopzet:
Om uitdrukking te kunnen geven aan ervaringen van verdriet en/of geluk wordt de klas in groepen verdeeld. Elke groep krijgt twee flappen waarop zij de woorden ‘dood’ en ‘leven’ schrijven. De groepsleden vertellen elkaar ervaringen van verdriet (‘dood’) en geluk (‘leven’) en noteren deze op een flap.
Mogelijke richtvragen:
  • Wanneer had je veel verdriet, voelde je dat je er niet meer bij hoorde, voelde jij je ‘dood’?
  • En wanneer was je heel blij en gelukkig, had je een gevoel dat je erbij hoorde, voelde jij je ‘levend’?

De flappen over ‘dood’ worden aan de kale boomtak bevestigd, de overige flappen aan de levende tak. Ze kunnen ook achter de takken worden opgehangen. De groep kan reageren op de beschreven ervaringen. U vervolgt met de vraag waarom de helft van de flappen aan de kale boomtak is gehangen en de andere helft aan de levende tak. Wat deze takken met elkaar te maken hebben volgt in les 4.

Vervolgens laat u een houten kruis of een kettinkje met een kruisje zien en vraagt aan welke tak dit kruis(je) zou moeten hangen. Waarom? Waar het kruisje komt te hangen wordt democratisch beslist. Het ligt in de lijn der verwachting dat voor de kale tak wordt gekozen: teken van lijden / sterven. De navolgende DVD fragmenten en de verwerkingsopdrachten geven (misschien) meer duidelijkheid.

Verwerking
Les 4
Zoekproces
Een kennismaking met (de mogelijke betekenis van) het verhaal van het lentefeest Pasen kan middels:

Projectlijn D

Les 1
Inleiding
Alternatief inleiding of voorafgaand aan het verhaal uit het zoekproces. De kinderen kijken naar een van de volgende You Tube fragmenten:

Extra informatie:

Verschillende godsdiensten en culturen kennen lentefeesten. Het begin van nieuw leven, het vieren van de vruchtbaarheid, is het centrale thema. Een voorbeeld daarvan is het planten van een meiboom; dit is een erg oud gebruik dat voorkwam in grote delen van Europa (Germaans en Slavisch). Men geloofde dat het planten van de boom leidde tot vruchtbaarheid voor vee, akkers en mensen. Op verschillende plekken in Nederland, zoals op de Waddeneilanden en in de grensstreek met Duitsland, zijn feesten rond de meiboom nog steeds een traditie. (zie ook achtergrondinformatie 7.10)
Informatieblok ‘Meiboom’

De maand mei dankt zijn naam vermoedelijk aan de godin van de vruchtbaarheid Maya. In vele landen van Europa werd en wordt soms nog de dag van de eerste mei op bijzondere wijze gevierd. Er werd dan in het bos een meiboom gezocht, een lange den met een heel rechte stam die van zijn takken werd ontdaan. Alleen boven het topje bleef nog een stukje van de kruin over. Tenslotte werd de stam van zijn schors ontdaan, om de duivel niet de gelegenheid te geven in de vorm van een klein diertje tussen schors en stam naar boven te lopen. Vaak werd boven in de meiboom een krans met vele kleurige linten bevestigd, die men vasthield terwijl men om de boom danste. In sommige streken werd de stam met zeep ingesmeerd.

Boven in de boom werden dan allerlei lekkere dingen, zoals een grote koek en een ham opgehangen en de jongens hielden dan een wedstrijd wie langs de gladde stam tot in het topje kon klimmen. Alles wat boven in de meiboom hing was voor degene die de top wist te bereiken. Bloemen en bloeiende takken waren heel belangrijk bij het feest. In sommige streken wachtten de meisjes vol spanning op de eerste mei, omdat de jonge mannen van het dorp dan de gelegenheid hadden een meibosje bij de deur of het raam van de huizen van de meisjes achter te laten. Een vrolijk boeket van versierde dennentakken betekende liefde, een kersentak dat ze een kletskous was, een meidoorn dat ze tot elke prijs een man aan de haak wilde slaan.

Bron: http://www.vrijeschoolapeldoorn.nl/jaarfeesten/meiboomfeest

In verschillende bronnen wordt aangegeven dat een verkleind meiboompje de oorsprong is van de huidige palmpaasstokken

Deze projectlijn gaat over de Goede Week, dat is de week van Palmzondag tot Pasen.

Foto’s / video’s meiboom(feest):
Les 2
Zoekproces
Verwerking
Voor extra opdrachten zie hier
Les 3
Inleiding
U laat de pagina met ‘kruistekens’ zien. De kinderen raden de bijbehorende betekenis (bijv. het rode kruis: het bijdragen aan een vreedzame, tolerante en humane wereld door het helpen van mensen wiens leven, gezondheid, welzijn of waardigheid wordt bedreigd; het blauwe kruis: organisatie voor bescherming dieren en natuur (België); groene kruis: o.a. vroeger vereniging die actief bezig kon zijn bij het verzorgen en verplegen van zieken en het verbeteren van de hygiënische omstandigheden in de verschillende woonplaatsen ongeacht de godsdienstige levensbeschouwing van de leden; witte kruis: o.a. medisch vervoer in binnen en buitenland; ivoren kruis: landelijke vereniging voor de preventie van mond- en tandziekten / het bevorderen van de mondgezondheid; andreaskruis.
Zoekproces
In plaats van het kruiswegverhaal uit de map en DVD / videofragment 4 kan gebruik worden gemaakt van kruiswegstaties. Enkele mogelijkheden:
Verwerking
Extra opdracht: De kinderen vertellen elkaar het lijdensverhaal van Jezus opnieuw door de statiebeelden bij de juiste tekstgedeelten te plaatsen (staties van Toorop)

Zie verder statieverwijzingen hierboven

Les 4
Inleiding
Zoekproces
Verwerking

Projectlijn E

Les 1
Inleiding – digibord
Vervanging inleiding:
  • Het begin van de les bestaat uit een kort inleidend gesprekje over bijzonder zijn. Geef bijvoorbeeld aan hoe bijzonder u zelf bent, of vertel over een bijzondere activiteit die u heeft gedaan. Aansluitend laat u de DVD clip van ‘Kinderen voor Kinderen’ zien met het liedje ‘Sandwichkid’. De kinderen kunnen de tekst meelezen op informatieblad 1E.1
  • Alternatieve opening: U kunt met de kinderen de wijk van de school ingaan en aan de hand van de straatnaambordjes beroemdheden en helden opsporen. Als dat voor uw wijk niet mogelijk is, kunt u de kinderen een plattegrond van de stad/ dorp geven en op die plattegrond laten ontdekken waar de straatnamen verwijzen naar bijzondere mensen.
  • Sandwichkid / ik wil bijzonder zijn; Songtekst
  • Voorbeelden van straatnaambordjes: enkele voorbeelden
Verwerkingsopdrachten
  • In tweetallen kiezen de kinderen een persoon waarvan zij vinden dat hij/zij bijzonder is. Hierna zoeken de kinderen, indien nodig, wat de gekozen persoon zo bijzonder maakt(e). Bij personen uit de naaste omgeving is dit zoekproces niet nodig. De kinderen schrijven over de gekozen persoon een gedicht, gebruik makend van werkblad 1E.2. Een presentatie is ook mogelijk
  • De kinderen hebben ontdekt dat sommige straten vernoemd zijn naar beroemde of heldhaftige mensen uit de geschiedenis. In groepjes zoeken de kinderen van één straatnaam uit waarom de genoemde persoon zo bijzonder was en werken dit uit op werkblad 1E.3. De gegevens vormen de ingrediënten voor een mooie door de kinderen te maken kaart. Het resultaat kan aan enkele/de bewoners van de betreffende straat worden afgegeven (via bijv. de brievenbus), dit in het kader van sociale cohesie (binding school – wijk). Deze actie kan aansluiten bij de KidsSlinger
Les 2
Inleiding
Vervanging inleiding:
U kunt de les beginnen met een optreden van iemand met een ‘tegendraads talent’, bijv. iemand zingt een lied terwijl hij/zij niet kan zingen.
Als alternatief kan bijv. worden begonnen met een woordspin rond het woord ‘talent’.U vervolgt met de situatieschets en een daaraan verbonden stelling:

Theo en Shridath waren met een groepje jongens aan het voetballen op het schoolplein. Toen Shridath voor de vijfde keer een open kans voor doel miste zei Theo: ‘jij bent ook wel zo sloom, hè, als je een stap extra doet gaat de bal er in. Maar nee hoor, meneertje is weer liever lui’. ‘En weet je wat ik het ergste vind. Jij kunt eigenlijk zó goed voetballen, je hebt zoveel talent, maar je doet er niets mee. Daar kan ik niet tegen’

De kinderen geven in een korte reactieronde aan hoe ze staan tegenover de houding van beide jongens.

Les 3

Deze les is in z’n geheel vervangen. Klik hier. De digibord verwijzingen (hieronder) voor deze nieuwe les staan kunnen ook deels voor de huidige les gebruikt worden. Bij het onderdeel ‘Verbreding/verdieping’ kan de persoon Jezus worden genoemd (zie uitwerking huidige les)

Zoekproces
Verbreding digitaal portret: informatieblad 3E.2
Inleiding
Les 4

Deze les is in z’n geheel vervangen. Klik hier. De digibord verwijzingen (hieronder) voor deze nieuwe les kunnen ook deels voor de huidige les gebruikt worden. In de doelstelling kan lentegevoel vervangen worden door paasgevoel.

Inleiding
Zoekproes
Verwerking
Verwerkingsopdracht 5 – Mandela fonds